Blog:

Een cultuurshock


Januari 2023

Geregeld praat ik zoals je weet met Nederlanders en Belgen over Mexico en alle verschillende aspecten van dit mooie land. Vooral mensen die plannen hebben om voor langere tijd naar Mexico te komen stellen tijdens mijn adviesgesprekken vragen van uiteenlopende aard. Zoals mijn trouwe volgers weten ben ik voortdurend buitengewoon enthousiast over dit Latijns-Amerikaanse land, maar eerlijk is eerlijk ik krijg ook vaak vragen of er evenzo minpunten zitten aan Mexico.
Natuurlijk moet ik in zo’n geval ook wel antwoorden dat er dingen zijn die misschien voor sommige mensen wat minder leuk zijn, maar dat zijn vaak zaken die niet heel typisch alleen voor Mexico gelden. Zo kan het in Mexico wel eens druk en chaotisch in het verkeer zijn en er kan zelfs op sommige plekken geregeld irritante filevorming optreden. Maar als ik dan eventjes stil sta in het Mexicaanse verkeer dan denk ik terug aan Nederland en kan ik me herinneren dat ik ook in mijn vaderland geregeld vast stond in onder meer de avondspits.
En zo kan ik nog wel wat problemen bedenken die gewoon bij het moderne leven horen en die niet kenmerkend voor Mexico zijn, maar gewoon bij het dagelijks leven horen in het algemeen op onze planeet. Echter, je kunt in Mexico wel een probleem hebben dat iets gecompliceerder is, want je neemt dat specifieke probleem namelijk min of meer zelf met je mee het land in. Het is een bijzonder fenomeen waar mijn partner de eerste paar weken toen wij in Mexico aankwamen last van had en waar ik graag iets meer over vertel.

Wij startten ons nieuwe leven hier in 2021 in de hoofdstad van Mexico en mijn man werd echt overdonderd door deze gigantische metropool. Hij zag hoe in Mexico-Stad de moderne wereld en de historische verleden bij elkaar kwamen, maar ook constateerde hij hoe in deze wereldstad rijkdom en armoede heel opvallend en ‘schurend’ naast elkaar te zien zijn. De armoede uit zich onder meer door vele armlastige straatverkopers op alle hoeken van pleinen en straten, maar ook door de zwervende en bedelende straatkinderen, die hij alleen van documentaires op de Nederlandse televisie kende. In sommige wijken van de stad zag hij families die min of meer op straat leefden en deze mensen leken dat de normaalste zaak van de wereld te vinden. Deze werkelijkheid, die heel anders was dan we in Europa gewend zijn, deed hem emotioneel toch wel wat. Dit onderdeel van de Mexicaanse wereld liet hem niet hem in eerste instantie niet echt los en hij was er op een gegeven moment de hele tijd mee bezig.

Mexico

Wat is geluk?
Nadat we tien dagen in het hectische Mexico-City waren geweest vlogen we vervolgens naar het idyllische kuststadje Puerto Escondido. Ook toen we hier waren aangekomen zag hij nog steeds veel armoede, met name in het oude centrum aldaar. Ik vertelde hem dat deze mensen misschien niet veel geld te spenderen hadden, maar dat ze wel gelukkig waren en dat hij zich daar dus enigszins bij moest neerleggen. Echter zijn kijk op rijkdom en armoede correspondeerde niet met de Mexicaanse werkelijkheid en hij merkte, toen hij na enkele dagen in een armoedig rommelig winkeltje binnen kwam, dat zijn kijk op de wereld niet juist was. Mijn echtgenoot probeerde namelijk met de ogenschijnlijke povere eigenaar een gesprekje te voeren over de slechte leefomstandigheden waarin deze koopman verkeerde, vervolgens keek deze Mexicaan ons een beetje verwonderd aan. Hij begreep niet zo goed waar we het over hadden. De verkoper zei dat hij alles had wat hij graag wilde en dat hij zeer gelukkig was met zijn gezin. Later die dag merkten we dat dit eigenlijk voor alle andere inwoners van Puerto Escondido gold. Deze Mexicanen wisten eigenlijk niet beter dan dat dit hun wereld was en hadden geleerd gelukkig te leven met (de in onze ogen) beperkte rijkdom. Zij genoten met volle teugen van het leven aan de Pacific. Hun spelende kinderen sprongen dagelijks lachend in de blauwe zee en het hele gezin waardeerde het aangename Mexicaanse klimaat. Over heel veel zaken waar wij ons in Nederland en België druk om maken (hoe terecht ook) kunnen deze mensen zich niet echt opwinden. Ze genieten telkens aan het eind van de dag van de zonsondergang, een dagelijks schouwspelin de Grote Oceaan,en zij voelen zich gezegend en rijk!
Mijn man realiseerde zich opeens dat hij zijn kijk op de wereld vanuit Nederland had meegenomen en dit projecteerde op een totaal andere cultuur. We grapten op dat moment toen we dat constateerden opeens dat hij last had van een zogenaamde cultuurshock en terwijl we dit gekscherend tegen elkaar zeiden bleek hier later wel een behoorlijke kern van waarheid in te zitten. Hij had dus zogezegd een ‘probleempje’ dat niet door Mexico zodanig veroorzaakt werd, maar slecht indirect. Hij moest accepteren dat Mexico gewoon anders was dan het leven dat hij vanuit Nederland gewend was en hij moest niet krampachtig een nieuw Nederland in Mexico proberen te vinden, want dat was schier onmogelijk.

Cultuurshock
Gelukkig realiseerden we zogezegd al vrij vlot in de eerste weken van ons verblijf dat zijn gemoedstoestand beïnvloed werd door deze genoemde cultuurshock en na wat onderzoek op internet lazen we allerlei tips wat je tegen zo’n cultuurshock kon doen. Zo bleek dat je bijvoorbeeld moest stoppen met vergelijken met de plek waar je oorspronkelijk vandaan kwam en daarnaast moet je ook de verschillen accepteren (dus in dit geval tussen Nederland en Mexico). Naast deze twee adviezen werd er online door een psycholoog ook nog aangeraden om je verwachtingen van een nieuw land waar je bent gearriveerd (zoals Mexico) niet te hoog te stellen want anders valt het alleen maar tegen.
En een laatste aanbeveling tegen een cultuurshock was om te communiceren met de locals. Zoals je uit eerder genoemde voorbeeld van het gesprekje in de winkel in Puerto Escondido als merkte kwamen we door deze conversatie meer te weten over de gemoedstoestand van de ‘arme’ Mexicanen en begrepen we hoe we tegen hun levenswijze aan moesten kijken.
Inmiddels is mijn man helemaal geacclimatiseerd in Mexico en was de cultuurschok slechts van korte duur, echter het is toch een fenomeen waar je, als je plannen hebt om naar Mexico te komen, rekening mee moet houden. Kortom, wees je dus bewust dat je in een hele andere cultuur komt, waar mensen in een hele andere situatie leven dan je in Nederland of België gewend bent. Bereid je goed voor door onder meer dingen over Mexico te lezen en videos op internet over het land te bekijken. En mocht je dan in Mexico arriveren en je je in het begin een beetje ‘vreemd’ voelen dan weet je waar dit mee te maken kan hebben en doorsta je waarschijnlijk vlotter of geheel zonder problemen een eventuele cultuurshock.


Nos vemos en Mexico!
Saludos, Barbara


Dit blog werd eerder gepubliceerd in de nieuwsbrief 'Post uit Mexico'.